Obecnie rozpoznawane są dwa rodzaje słoni: Loxodonta, gdzie występują słonie afrykańskie, oraz Elephas, który odpowiada Azjatom. W obrębie tego ostatniego występują trzy podgatunki, a jednym z nich jest krytycznie zagrożony słoń sumatrzański (Elephas maximus sumatranus). Ten megassak nie tylko ucierpiał z powodu ataków, na które narażone były wszystkie gatunki słoni, ale jest również pod silną presją wynikającą z wylesiania jego siedliska, które jako wyspa uniemożliwia mu migrację.
W tym wydaniu PlanèteAnimal przedstawiamy teraz słonia sumatrzańskiego, abyś mógł dowiedzieć się więcej o głównych aspektach charakteryzujących ten podgatunek, a także o jego roli ekologicznej w ekosystemie, w którym występuje. Rodzina Elephantidae to grupa silnie dotknięta ludzką ręką, więc ich polowanie, trzymanie ich w niewoli i niszczenie siedlisk zniszczyło populacje tych niezwykłych trąbowców.
Pochodzenie
- Asia
- Indonezja
Charakterystyka słonia sumatrzańskiego
Kryteria definiowania podgatunków mogą być bardzo subtelne, co utrudnia ich ustalenie, aw niektórych przypadkach prowadzi nawet do nieporozumień w środowisku naukowym. Tak jest w przypadku słonia borneańskiego, przez niektórych uznawanego za podgatunek azjatycki i nazwanego Elephas maximus borneensis, podczas gdy przez innych naukowców zaliczany jest do słonia indyjskiego lub słonia sumatrzańskiego ze względu na podobne cechy.
Jednakże w przypadku słonia sumatrzańskiego tak nie jest. Badania genetyczne, zwłaszcza mitochondrialnego DNA, wykazały, że jest to dobrze zdefiniowany podgatunek, który należy uznać za jednostkę istotną ewolucyjnie.
Podgatunek ten ma najmniejsze rozmiary z całej grupy, osiąga średnio nieco ponad 2 metry wysokości, a pod względem wagi waha się między 2 a 4 tonami. Kobiety są na ogół mniejsze niż mężczyźni. Oprócz wagi, słonie sumatrzańskie mają dwie dość charakterystyczne cechy, które odróżniają go od pozostałych dwóch podgatunków: po pierwsze mają stosunkowo większe uszy (choć nigdy nie na poziomie afrykańskiego), a po drugie składają się z para dodatkowych żeber.
Jeśli chodzi o ich kolor, nie ma bardzo znaczących różnic między podgatunkami słoni, jednak ten z Sumatry ma nieco mniej intensywne ubarwienie.Jeśli chodzi o kły, są one obecne u samców, podczas gdy u samic zwykle ich nie ma, a jeśli je mają, są widoczne tylko wtedy, gdy otwierają usta, jak wyjaśniamy w innym artykule na temat Czy wszystkie słonie mają kły?
Siedlisko słoni sumatrzańskich
Głównym siedliskiem tego zwierzęcia są nizinne lasy i wzgórza, które mają około 300 metrów wysokości. Jednak słoń sumatrzański może być również obecny w innych typach ekosystemów na wyspie. Wspomniane lasy charakteryzują się głównie tropikalnym i deszczowym charakterem, gdyż stanowią idealne środowisko do rozwoju tych zwierząt.
W połowie lat osiemdziesiątych słoń ten zamieszkiwał praktycznie wszystkie prowincje wyspy Sumatra, gdyż wyspa ta posiadała jeszcze ponad połowę swoich lasów w dobrym stanie.Jednak wylesianie pod sadzonki palm rolniczych, połączone z interwencją przemysłu drzewnego do produkcji papieru, przyniosło radykalną zmianę na tym terenie, znacząco wpływając na populację tych ssaków. Ta modyfikacja lasów doprowadziła do eksterminacji ponad 80% całej populacji słonia sumatrzańskiego z jego naturalnego środowiska.
Nawyki słonia sumatrzańskiego
Podobnie jak inne słonie azjatyckie, słoń sumatrzański na ogół wędruje po dużych obszarach, chociaż zawsze preferuje ten sam obszar występowania, który według niektórych badań może się wahać od 200 do 1000 kilometrów. Są to zwierzęta utrzymujące strukturę społeczną złożoną głównie z samic, z których jedna (najstarsza) jest liderem grupy. Zwykle młode samce są rozpraszane przez dorosłego samca, który jest częścią stada.
Piją też dużo wody, potrafią wypić do ponad 100 litrów dziennie, tak samo jak lubią się kąpać.Osobliwym aspektem zwyczajów tych zwierząt jest to, że spędzają one ponad połowę dnia na żerowaniu. Oczekiwana długość życia wynosi od 60 do 70 lat w przybliżeniu. W ten sam sposób są przyzwyczajeni do podążania tymi samymi trasami, aby przemieszczać się z jednego miejsca do drugiego, głównie w poszukiwaniu jedzenia.
Karmienie słoni sumatrzańskich
Mogą spożywać do 150 kg mokrej masy dziennie, co jest niezbędne do utrzymania ich dużego ciała. Są ogólnie roślinożercami, więc ich dieta składa się z różnych części szerokiej gamy roślin, takich jak nasiona, liście, pędy, kora i owoce, chociaż jedzą również małe części ziemi, aby zawierały pewne korzystne dla nich minerały.
Wylesianie lasów Sumatry bezpośrednio wpływa na dostępność pożywienia dla tych słoni, ponieważ ostatecznie zabija wszystkie rośliny, którymi się żywią.Ponadto, gdy ludzie sadzą gatunki w celach komercyjnych, słonie nie mogą ich spożywać.
Rozprzestrzenianie się ogromnej różnorodności roślin występujących w lasach, w których żyje słoń sumatrzański, jest ściśle związane z obecnością tego zwierzęcia, ponieważ jest ono wielkim rozsiewaczem roślin, więc wyginięcie gatunku miałoby również straszny wpływ na ekologiczną dynamikę tych ekosystemów.
Aby uzyskać więcej informacji, zachęcamy do przeczytania innego artykułu Co jedzą słonie?
Reprodukcja słonia sumatrzańskiego
Samice tego podgatunku, chociaż mogą zajść w ciążę wcześniej, zwykle robią to w wieku około 15 lat. Są płodne przez cały rok, więc krycie może nastąpić w dowolnym momencie. Samce dojrzewają płciowo od 10 roku życia i podchodzą do stada tylko wtedy, gdy wiedzą, że samica jest gotowa do rozmnażania, co sygnalizują dźwiękami i okrzykami.Kiedy samce to wykryją, zazwyczaj dochodzi do walk o przywilej kopulacji z samicą, która ostatecznie wybierze zwycięskiego samca.
Ciąża trwa 22 miesiące i rodzi się tylko jedno dziecko, które po kilku godzinach będzie mogło wstać. Choć będzie karmić piersią jeszcze kilka lat, swoją dietę połączy ze spożywaniem roślin. Opieka nad noworodkiem będzie zależeć nie tylko od matki, ale także inne samice będą w tym procesie uczestniczyć. Z drugiej strony będą czekać kilka lat, zanim ponownie zajdą w ciążę, a po 60 latach przestaną się rozmnażać.
Stan ochrony słonia sumatrzańskiego
Słoń sumatrzański jest krytycznie zagrożony i szacuje się, że jeśli nie zostaną podjęte odpowiednie i pilne działania ochronne, gatunek ten zniknie w nadchodzących latach. Na słonie poluje się ze względu na ich kły z kości słoniowej, z których wytwarza się różne przedmioty, ale zabija się je także dla pożywienia i skór.Ponadto zwierzęta te są chwytane w celu udomowienia i wykorzystania do pracy przymusowej typu leśnego oraz do określonych rytuałów.
Z powodu nadmiernej utraty siedlisk przez słonie sumatrzańskie, ich konflikt z ludźmi dramatycznie się nasilił, ponieważ nie mają już miejsca do życia. Pomimo wszystkich działań ochronnych ustanowionych w celu ochrony tego podgatunku w Indonezji, ponad 80% jego siedlisk znajduje się poza obszarami chronionymi.
W przypadku słonia sumatrzańskiego jasne jest, jak bardzo ludzie nie szanują natury i gatunków, które ją tworzą.
Zdjęcia słonia sumatrzańskiego
